|
Thiên thứ hai
Giai đoạn hoạt động đấu tranh
Chương
VII
Vận Động Độc Lập
Ngay khi Nhựt đảo chánh Pháp này 9-3-1945, chánh quyền Nhựt
lên thay thế chánh quyền Pháp, các đảng phái quốc gia được tự do
hoạt động, Đức Huỳnh Giáo Chủ, để ứng phó với t́nh thế mới, bèn
đưa ra một tổ chức tranh đấu lấy tên là Việt Nam
Độc Lập Vận
Động Hội.
Độc Lập Vận Động.
Đứng trước việc thay đổi đột ngột t́nh
h́nh nước nhà, có hai việc khận cấp cần phải làm: một là ngăn
chận mọi sự trả thù trong dân chúng; hai là phải tổ chức hàng
ngũ đấu tranh.
1. Ngăn chận các cuộc trả thù.
Trong thời kỳ Pháp thuộc,
bọn thực dân thi hành một chánh sách hết sức hà khắc đối với
nhân dân, nhứt là những phần tử yêu nước. Phụ họa theo bọn tham
tàn cướp nước, c̣n có một đám tay sai, đành cam tâm làm tôi tớ
cho ngoại địch v́ một chút lợi danh, đem thân làm những việc bỉ
ổi, sâu dân mọt nước, giết hại đồng bào. Đó là những hạng cường
hào ác bá trong hương thôn và đám chó săn chim mồi ngoài thành
thị.
Ỷ lại thế lực thực dân che chở, chúng đă gây nên bao nhiêu
tội lỗi trong nhân dân, kết thành thù oán, nhỏ nhặt th́ là thù
oán cá nhân, lớn hơn th́ là thù oán giữa tộc họ làng nước.
Một khi cơ cấu đàn áp bị phá vở, đương nhiên sức đối kháng sẽ
chổi dậy. Để thỏa măn thù oán cá nhân, nhiều cuộc giết hại,
thanh toán đă xảy ra.
Để ngăn chận mọi hành động trả thù riêng, như "đốt phá nhà
cửa, hoặc trộm cướp, sát nhân, làm rối trật tự, có hại cho sự
kiến thiết quốc gia", Đức Huỳnh Giáo Chủ đă tha thiết kêu gọi
ḷng "từ bi bác ái, dĩ đức háo sanh khoan hồng đại độ” đối với
hạng người lầm đường lạc lối, gây nên lắm tội t́nh, và đồng thời
khuyên tất cả đồng bào muốn tỏ ra xứng đáng là "một người dân
một nước tự do" th́ hăy quên hết những mối thù hiềm ganh ghét,
đừng bày ra cái họa nồi da xáo thịt khiến cho ngoại nhân khinh
bỉ một dân tộc như dân tộc Việt Nam ta đă có nhiều tấm ḷng nhân
hậu và những trang lịch sử vẻ vang".
Lời kêu gọi ấy đă cứu được bao nhiêu giọt máu đổ ra. Chẳng
những giữa đồng bào với đồng bào mà c̣n giữa đồng bào và ngoại
chủng, chẳng phụ lời kêu gọi tha thiết đầy ḷng đạo đức từ bi
của Ngài: "Trước kia chúng nó hà khắc ta, chúng đă đành; ngày
nay ta hà khắc lại, sao đành. V́ ḷng chúng nó đầy sự hung tàn,
c̣n ḷng ta lại đầy nhân ái”.
2.
Đoàn kết và tổ chức.
Hành động thứ hai của Ngài là
đồng thời với sự ngăn chận mọi cuộc trả thù c̣n phải thực hiện
cho được sự đoàn kết giữa các giới đồng bào để tranh đấu cho sự
độc lập nước nhà.
Để thực hiện cuộc đoàn kết ấy, Ngài cho ra đời một tổ chức
mệnh danh là Việt Nam Độc Lập Vận
Động Hội, kêu gọi các từng lớp
nhân dân thuộc thành phần: trí thức Việt Nam, các bạn thanh
niên, các nhà thương măi, nông gia, thợ thuyền, các cụ đồ nho,
các nhà sư hăy cùng nhau đoàn kết thành một lực lượng vận động
cho cuộc độc lập quốc gia.
Trong bản hiệu triệu, Ngài có viết:
"Gần ngót trăm năm nay đồng bào trải biết bao cay đắng, lớp
kẻ thù giày đạp, lớp quan lại tham ô, v́ thế nên người dân Việt
Nam gánh vác biết bao nhiêu sưu thuế nặng nề. Kẻ thù đă lợi dụng
chánh sách ngu dân để nhồi sọ quần chúng, gây mầm chia rẽ Bắc,
Nam, Trung, phá rối sự đoàn kết, hầu mong
cho cuộc đô hộ được
vĩnh viễn trên giải non sông đất nước mà Tổ Tiên ta phải phí biết
bao màu đào mới gầy dựng được.
"Vả lại từ trước cho đến nay các bực anh hùng, các nhà chí sĩ
khắp ba kỳ đă bao phen vùng vẫy chống lại quân thù mong gầy dựng
lại nền độc lập cho quê hương đất Việt.
"Nhưng than ôi! Chỉ v́ thiếu khí giới tối tân, chỉ v́ sơ
đường luyện tập mà giọt máu anh hùng đành ḥa với bao nhiêu giọt
lệ, khóc phút sa cơ, để lại cho người đồng thời và cho đoàn hậu
thế muôn vàn tiếc thương ân hận".
Rồi Ngài kêu gọi:
"Hỡi đồng bào Việt Nam!
"Chúng ta đă bước và đang bước đến một khúc nghiêm trọng trên
lịch sử. Giờ đây ta đă có thêm nhiều đặc quyền lo lắng đến cái
giang san gấm vóc của Tổ Tiên ta di truyền lại.
"Vận động cuộc độc lập!
"Vận động cuộc độc lập!
"Phải! Toàn quốc phải liên hiệp vận động cho cuộc độc lập.
Đấy là cái chủ trương duy nhứt của Việt Nam
Độc Lập Vận động
Hội".
Sau ngày đảo chánh 9-3-1945, mọi giới đồng bào, nhứt là các
nhà trí thức đều tỏ vẻ lạc quan, tin chắc theo lời hứa hẹn của
quân đội Nhựt, nước Việt Nam sẽ tuyên bố hoàn toàn độc lập.
Phương chi, sau ngày đảo chánh pháp, Hoàng đế Bảo đại tuyên
bố Việt Nam là một nước độc lập, hủy bỏ tất cả ḥa ước đă kư với
Pháp, nhứt là có chánh phủ Trần Trọng Kim là một chánh phủ của
một quốc gia độc lập th́ c̣n ǵ phải vận động độc lập nữa, như
Đức Huỳnh Giáo Chủ đă chủ trương.
Trong một cuộc lễ mừng ngày độc lập, tổ chức tại vường ông
Thượng tức vườn Tao đàn, nhiều chánh khách lấy làm lạ sao
Đức
Thầy c̣n đưa ra lời hiệu triệu kêu gọi đồng bào các giới tham
gia Việt Nam Độc Lập Vận động Hội để cùng nhau "vận động cuộc
độc lập” cho quốc gia th́ Ngài có cho biết rằng: Việt nam chúng
ta chưa độc lập đâu. Cần phải tích cực vận động mới mong thực
hiện được.
Lời nói của Ngài quả thật không sai. Cuộc chiến tranh dai
dẳng kèo dài một phần tư thế kỷ, gieo tang tóc cho đất nước, đau
khổ cho đồng bào, đủ xác nhận lời nói của
Đức Huỳnh Giáo Chủ là
lời tiên tri, biết trước thời cuộc.
Đi Kinh Lư.
Sau cuộc đảo chánh ngày 9-3-1945, t́nh h́nh trở
nên bất ổn ở các tỉnh do sự thay đổi đột ngột chánh quyền từ tay
người Pháp qua tay người Việt. Nhiều nơi dân chúng chống lại
viên quan người Việt mới nhậm chức, v́ lẽ viên quan ấy đă gây
lắm tội t́nh trong thời kỳ Pháp thuộc. Có nơi, bộ máy an ninh
sụp đổ v́ các viên chức Pháp bị bắt cầm tù, nên xảy ra lắm tṛ
cướp bóc, giết người v́ thù oán cá nhân.
Nhà binh Nhựt bèn yêu cầu
Đức Thầy về các tỉnh miền Tây để
trấn an dân chúng cùng xếp đặt việc trị lư cho có qui mô, bởi
chúng biết ảnh hưởng của Ngài ở Hậu Giang và chỉ có Ngài mới có
đủ uy tín dàn xếp.
Ngài nhận thấy cũng là cơ hội cho Ngài về thăm anh em tín đồ
nhứt là Thánh địa Ḥa Hảo, Đức ông Đức Bà đă xa cách tính ra gần
sáu năm, và cũng là dịp cho Ngài kiểm soát lại cơ cấu của nền
đạo hầu chấn chỉnh lại cho phù hạp với sự đổi mới của đất nước.
Ngài khởi hành hồi 2 giờ rưỡi chiều ngày mồng 9 tháng 2 năm
Ât Dậu, nhằm ngày 22-3-1945. Sau đây là lộ tŕnh của cuộc kinh
lư:
- Ngày 9-2 Ât Dậu rời Sài G̣n, ghé Mỹ Tho, Cai Lậy, Vĩnh Long
và đến Cần Thơ. Ngài ở đây ba hôm mới đi Long Xuyên.
- Ngày 13-2 Ât Dậu (nhằm ngày 26-3-1945) đến Long Xuyên và
nghỉ đây một đêm.
- Sáng ngày 14-2 Ât Dậu (nhằm 27-3-1945) đi Châu đốc và ở đây
một đêm.
- Sáng ngày 15-2 Ât Dậy (28-3-1945) về Ḥa Hảo thăm thân sinh
và ở đây một ngày.
- Ngày 16-2 Ât Dậu (29-3-1945) đi Long Xuyên và ở đây 2 ngày.
- Sáng ngày 19-2 Ât Dậu (1-4-1945) đi về Sài G̣n có ghé Sa
đéc.
Sau cuộc kinh lư Hậu Giang của
Đức Thầy người Nhựt nhận thấy
uy thế của Ngài rất lớn ở vùng châu thổ sông Cửu Long. Ngài đi
đến đâu đều được khối tín đồ hùng hậu nghinh tiếp nhiệt liệt,
nên có ư lo sợ lực lượng quần chúng Phật Giáo Ḥa Hảo có thể làm
trở ngại chương tŕnh Liên Á của quân phiệt Nhựt; v́ vậy họ có ư
muốn Đức Thầy đứng trên vị trí tôn giáo hoạt động hơn trên địa
hạt chánh trị. Có lẽ v́ thế mà chương tŕnh của Việt Nam
Độc Lập
Vận Động Hội không thực hiện.
|
